Terapia zajęciowa - dla kogo? - rodzaje, metody terapii.

 


 

27 pazdziernika

Światowy Dzień Terapii Zajęciowej

 

Terapia zajęciowa, jest formą terapii, która koncentruje się na wykorzystaniu różnorodnych aktywności i zajęć w celu poprawy zdolności funkcjonowania, rozwijania umiejętności społecznych, emocjonalnych, poznawczych i motorycznych oraz wspierania ogólnego dobrostanu i jakości życia osób z różnymi problemami zdrowotnymi, fizycznymi lub psychicznymi. 

Obejmuje ona szeroki zakres działań, takich jak sztuka, muzyka, ruch, zajęcia manualne i inne, dostosowane do indywidualnych potrzeb pacjenta.

 

Cele terapii zajęciowej:

  1. Poprawa funkcji motorycznych: Terapia zajęciowa może pomóc w rozwijaniu i wzmacnianiu zdolności motorycznych, koordynacji ruchowej, precyzji i sprawności manualnej.

  2. Wsparcie psychiczne: Zajęcia terapeutyczne mogą również wpływać pozytywnie na aspekty psychiczne, pomagając w radzeniu sobie ze stresem, lękiem czy depresją. Twórcza ekspresja w ramach zajęć może być również formą wyrażania emocji.

  3. Ułatwianie integracji sensorycznej: Dla osób z zaburzeniami sensorycznymi, terapia zajęciowa może pomagać w integracji bodźców sensorycznych, co z kolei wpływa na lepszą adaptację do otoczenia.

  4. Poprawa umiejętności społecznych: Działania grupowe w terapii zajęciowej mogą sprzyjać rozwijaniu umiejętności społecznych, współpracy i komunikacji.

  5. Wsparcie rehabilitacyjne: W przypadku osób z urazami, chorobami przewlekłymi lub niepełnosprawnościami, terapia zajęciowa może być częścią procesu rehabilitacji, pomagając w odzyskiwaniu utraconych umiejętności i samodzielności.

  6. Poprawa jakości życia: Terapia zajęciowa może znacznie poprawić jakość życia pacjentów poprzez zwiększenie samodzielności, pewności siebie i satysfakcji z codziennych działań.

  7. Dostosowanie do różnych grup wiekowych: Terapia zajęciowa może być stosowana zarówno u dzieci, jak i dorosłych, a także u osób starszych. Działa efektywnie zarówno w przypadku problemów rozwojowych, jak i w sytuacjach związanych z wiekiem.

Terapeuci zajęciowi pracują z pacjentami indywidualnie lub grupowo, dostosowując programy terapeutyczne do konkretnych potrzeb i celów.

 W wielu przypadkach terapia zajęciowa jest integralną częścią interdyscyplinarnego podejścia do opieki zdrowotnej.

 

Terapia zajęciowa składa się z trzech głównych nurtów, z których każdy ma swoje własne cele i metody odziaływania:

 

  1. Arteterapia: Jest to forma terapii, która wykorzystuje proces twórczy, takie jak rysunek, malarstwo, rzeźba, czy inne formy sztuki w celu pomocy pacjentom w wyrażaniu siebie i eksplorowaniu swoich myśli, uczuć oraz doświadczeń. Poprzez twórczą ekspresję, pacjenci mogą odreagować na różne trudności życiowe, zrozumieć siebie lepiej oraz rozwijać zdolności komunikacyjne

    Metody arteterapii: rysunek, malarstwo, grafika, rzezba, filmoterapia, sztuki użytkowe, teatroterapia, zdobnictwo i dekoratorstwo,  choreoterapia, muzykoterapia, biblioterapia.


  2. Socjoterapia: Socjoterapia koncentruje się na interakcjach społecznych pacjenta. Poprzez różnorodne grupowe aktywności, takie jak gry zespołowe, warsztaty komunikacyjne czy trening umiejętności społecznych, pacjenci uczą się budować relacje, rozwiązywać konflikty, oraz rozwijać umiejętności komunikacyjne i współpracy z innymi.

    Metody socjoterapii: Ludoterapia - zabawoterapia, terapia ruchem, Trening umiejętności społecznych, rekreacja. 


  3. Ergoterapia: Ergoterapia ma na celu pomoc pacjentom w wykonywaniu codziennych czynności oraz poprawie ich niezależności i funkcjonalności. Terapeuci zajmują się nauką pacjentów jak efektywnie wykonywać różne czynności, np. gotowanie, sprzątanie, pisanie czy prace manualne. Mogą także dostosować środowisko do potrzeb pacjenta, np. poprzez zalecenie odpowiednich narzędzi czy modyfikacje w domu lub miejscu pracy.

    Metody stosowane w ergoterapii: dziewiarstwo, hafciarstwo, tkactwo, wikliniarstwo, krawiectwo, kaletnictwo, garncarstwo i ceramika, metaloplastyka, stolarstwo, ogrodnictwo.

 

 

Terapia zajęciowa może być stosowana u osób w różnym wieku i z różnymi diagnozami lub potrzebami:

 Dzieci i młodzież:

    • Dzieci z zaburzeniami rozwoju, takimi jak autyzm, ADHD, zespół Aspergera.
    • Dzieci z opóźnionym rozwojem mowy lub umiejętności motorycznych.
    • Dzieci z problemami w nauce lub adaptacji społecznej.
    • Dzieci z problemami emocjonalnymi lub behawioralnymi.
  1. Osoby Dorosłe:

    • Osoby starsze cierpiące na choroby neurodegeneracyjne, takie jak choroba Alzheimera lub Parkinsona.
    • Osoby z zaburzeniami psychicznymi, takimi jak depresja, lęki, zaburzenia afektywne dwubiegunowe.
    • Osoby z uszkodzeniami mózgu, w wyniku wypadków, udarów lub urazów.
    • Osoby z niepełnosprawnościami fizycznymi lub intelektualnymi.
  2. Pacjenci szpitalni:

    • Osoby po urazach, operacjach ortopedycznych lub zabiegach chirurgicznych wymagające rehabilitacji.
    • Osoby z chorobami przewlekłymi, które wymagają wsparcia w powrocie do codziennych czynności.

Terapia zajęciowa jest bardzo elastyczna i może być dostosowywana do indywidualnych potrzeb każdego pacjenta.